Patent Nedir? / Kimler Patent Alabilir?

Patent, yeni ve orijinal bir buluşun / keşfin / tasarımın sahibine bu buluşu belirli bir süre boyunca kullanma, üretme veya satma hakkı veren yasal bir koruma sistemidir. Bu, buluş sahibinin buluşunu izinsiz olarak kullananları yasal olarak engelleyebileceği anlamına gelir. Patent, inovasyonu ve teknik gelişmeyi teşvik etmek amacıyla oluşturulmuş bir hukuki mekanizmadır. Sadece sahibi tarafından kullanılabilir ve satılabilir.

Patent, teknik alanlarda yapılan yenilikleri ve buluşları teşvik etmek için son derece önemli bir araçtır. Bu buluşun öğretici nitelikte olması ve daha önce herhangi bir yerde açıklanmamış ve kullanılmamış olması elzemdir. Türk Patent ve Marka Kurumu’nun resmî internet sitesinden sorgulama yaparak buluşunuzun telif hakkı olup olmadığına bakabilirsiniz. Yaratıcı fikirlerin korunması ve değerlendirilmesi için sağladığı olanaklar, bireyler ve kuruluşlar için oldukça büyük önem taşır. Bu nedenle, potansiyel bir buluşun patent süreci hakkında bilgi sahibi olmak ve gerekli adımları atmak, önemlidir.

Kimler Patent Alabilir?

Patent, genellikle bireyler, araştırma kuruluşları, firmalar ve diğer ticari kuruluşlar tarafından alınabilir. Bu, herhangi bir sektörde çalışan ve yaratıcı fikirler üreten herkesin potansiyel olarak patent alabileceği anlamına gelir. Patent alabilmenin temel koşulu, başvurulan buluşun/icadın yeni, orijinal ve uygulanabilir olması şarttır. Yani, daha önce bilinmeyen ve özgün bir fikir olmalıdır. Bu kriterler, herhangi bir birey, firma veya kuruluş için geçerlidir. Fikri / icad mülkiyet hakları, genellikle ilk buluşu yapan kişi veya kuruluşa aittir. Ancak, patent alabilmek için belirli şartların yerine getirilmesi gerekmektedir.

• Herhangi bir yaş, meslek veya eğitim seviyesine sahip olan her birey, kendi geliştirdiği bir buluşu patentleyebilir.
• Bilimsel araştırmalar yapan, teknik alanlarda önemli ilerlemeler kaydeden ve inovatif projeler üreten araştırma kuruluşları patent alabilir.
• Yeni ürünler piyasaya süren birçok firma patent almak için başvuruda bulunur.
• Üniversitelerde çalışan akademisyenler ve yeni buluşlar geliştiren öğrenciler; inovatif fikirlerin oluşması ve geliştirilmesi adına patent alabilir.
• Büyük şirketlerin Ar-Ge (Araştırma ve Geliştirme) departmanları, sürekli olarak geliştirdikleri yeni ürünleri ve teknolojileri patentleyerek şirketlerinin rekabet gücünü artırabilirler.

Patent aynı zamanda coğrafi sınırlamalara tabi değildir. Bir buluşun patentini almak, bu buluşun dünya genelinde korunmasını sağlar.

Patent Nasıl Alınır?

Keşif/icad yapan her birey patent başvurusu yapabilir. Burada önemli olan nokta telif hakkı almak isteyeceğiniz keşif ya da icadın özgün ve yenilikçi olması gerekmektedir. Başvuru yapmadan önce patentin verilmeye uygun olup olmadığını araştırmanız elzemdir. Bu başvuru süreci, detaylı bir teknik açıklama ve çizimler içermelidir. Bu arada; buluşun ticari potansiyelini gösteren bir analiz de sunulmalıdır. Patent ofisleri, başvuruyu inceleyerek uygunluk kontrolü yapar ve başvuruyu onaylarsa patent verilir.

Patent alım sürecinin temel aşamaları ise şunlardır;

Buluşunuzu Tanımlayın: Öncelikle, patent almayı düşündüğünüz keşifi net bir şekilde tanımlamalısınız. Bu, buluşun ne olduğunu, nasıl çalıştığını ve alanında nasıl kullanılabileceğini detaylı bir şekilde belirtmeniz gerekmektedir. En önemli husus keşfin özgün olmasıdır.

İlk Araştırmayı Yapın: Buluşunuzun benzerlerinin daha önce patentlenip patentlenmediğini kontrol edin. Bu, mevcut teknolojik durumu ve benzer projeleri anlamanızı sağlar. 

Hukuki Destek Alın: Patent başvurusu süreci teknik ve hukuki ayrıntılar içerdiğinden dolayı alanında uzman olan ekiplerden yardım almanız ya da bir patent avukatından profesyonel destek almanız önemlidir.

Patent Başvurusu Yapın: Patent başvurusu, detaylı bir teknik açıklama ve çizimler içermelidir. Bu belgeler, buluşunuzun nasıl çalıştığını ve nasıl üretileceğini göstermelidir.

Patentin Verilmesi: Patent ofisi, başvurunuzu inceler. Bu aşamada, başvurunuzun uygunluğu kontrol edilir ve benzer patentlerle karşılaştırılır. Başvurunuz uygun bulunursa, patent ofisi size patent verir. Bu, buluşunuzun belirli bir süre boyunca koruma altında olduğu anlamına gelir. Ofis incelemesi sonucunda düzeltmeler veya ek bilgiler istenirse, bunları sağlamak önemlidir.

Patent aldıktan sonra, buluşunuzu izlemek ve izinsiz kullanımları engellemek sizin sorumluluğunuzdadır.

Patent Başvurusunda Gerekli Olan Belgeler: 

• Kimlik bilgisi
• Patent başvuru formu
• Buluşun teknik özelliklerini açıklayan belge
• Arama (Özgünlük) Raporu
• Ödeme Makbuzu

Bir başvurunun onay süreci genellikle 2 ila 4 yıl arasında sürebilir.

Patent Almanın Sunduğu Avantajlar Nelerdir?

• Patent sahibi buluşu lisanslayarak gelir elde edebilir ya da satışını yapabilir.
• İcad sahibine belirli bir süre boyunca tek başına bu buluşu ticarileştirme hakkı verilir.
• Diğer kuruluşların / firmaların benzer ürünleri üretmesini engeller; patent sahibine rekabet avantajı sağlar.
• Patent sahibi, buluşunu başkalarına lisanslayarak ya da satış yaparak gelir elde edebilir.
• Patentler, yeni ve yaratıcı fikirlerin ortaya çıkmasını ve gelişmesini teşvik eder. Bu da teknolojik ilerlemeyi hızlandırır.
• Patent sahibi, buluşunu başkalarına göstererek veya yatırımcılara sunarak finansman çekebilir.
• Patent, bir firmanın veya bireyin itibarını artırır. İnovatif ve korunan fikirler, müşteriler ve iş ortakları tarafından değerli olarak görülür.
• Patent sahibi, buluşunun izinsiz kullanılması durumunda yasal haklara sahiptir. Bu, hukuki olarak korunmanızı sağlar.
• Bir patent, belirli bir ülkede ve uluslararası düzeyde tanınır. Bu, buluşunuzun geniş bir pazara erişim sağlamasına olanak tanır.

Patent almanın sunduğu avantajlar, inovasyonu teşvik eder ve yaratıcı fikirlerin değerini korur. Bu nedenle, potansiyel bir buluşun patent süreci hakkında bilgi sahibi olmak ve gerekli adımları atmak, büyük bir önem taşır.