Overthinking Nedir ve Baş Etme Yolları Nelerdir?

Aşırı düşünme, genellikle geçmişte yaşanan olaylar veya geleceğe dair endişeler üzerine sürekli ve aşırı derecede düşünme halidir. Bu düşünce tarzı, sıklıkla “düşünce gevişi” ya da “overthinking” olarak adlandırılır ve kişinin psikolojik olarak yıpranmasına ve negatif düşünceleri tetiklemesine neden olabilir.

Pandemi sürecinden sonra overthinking hayatımızda daha fazla yer almaya başladı. Evde geçirilen zamanın artması kaygı ve stresin yoğunlaşmasına neden olur, bu durumu ise overthinking / aşırı düşünme halini daha da tetikler. 

Overthinking, yapıcı sonuçlar yerine yıkıcı sonuçlara yol açan düşünce süreçlerini ifade eder. Örneğin, geçmişte yaşanan olayları sürekli farklı senaryolarla tekrar tekrar düşünmek ya da gelecekteki olumsuz senaryoları hayal etmek, bugünkü yaşam kalitemizi düşürür. Uykusuzluk ve iştahsızlık gibi belirtiler ortaya çıktığında, bu durumu yönetmenin yollarını aramak gerekir.

Aşırı Düşünme Belirtileri Nelerdir?

• Geçmişteki olayları sürekli olarak hatırlama ve pişmanlık duyma.

• Gelecekle ilgili detayları aşırı derecede kurgulama ve endişe duyma.

• Uykusuzluk yaşama ve düşünceler nedeniyle zorluk çekme.

• Önemli kararlar verirken güçlük çekme.

• Sürekli "keşke" düşünceleriyle zaman geçirme.

• Duygusal olarak belirsizlik ve kaygı arasında sıkışma.

• Konuşma sırasında dikkat dağınıklığı yaşama.

Aşırı Düşünme ile Başa Çıkma Yolları

- Kendinizi iyi hissettiğiniz aktivitelere odaklanın ve keyif alın.

- Endişe duyduğunuz konuları objektif bir gözle gözden geçirin ve başarılarınıza odaklanın.

- Düşüncelerinizi ve duygularınızı anlamaya çalışın ve bu süreçte kendinize karşı anlayışlı olun.

- Mükemmel olmak zorunda olmadığınızı kabul edin ve hataları öğrenme fırsatı olarak görün.

- Uyuyamadığınızda yataktan çıkarak rahatlatıcı aktiviteler yapın.

- Düzenli olarak spor yaparak sağlığınızı ve ruh halinizi iyileştirin.

Aşırı düşünme / overthinking , yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilen bir durum olabilir. Bu yöntemler, aşırı düşünmeyle baş etmek için pratik ve etkili yaklaşımlar sunmaktadır. Ancak kişinin durumu yönetmekte zorlandığı hissedildiği durumda profesyonel destek alması; kişinin sosyal ve iş yaşamında işlevselliğini sürdürebilmesi için oldukça önemlidir.

Zihninizi ve Bedeninizi İyi Takip Edin: Aşırı düşünmeyi ele almada öz farkındalığı geliştirmek çok önemlidir. Fazla düşünme sırasında bedeninizin ve zihninizin verdiği tepkileri analiz edin. Düşüncelerinizin duygularınızı ve davranışlarınızı nasıl etkilediğini anlayın. Bu, gelecekte benzer durumlarla karşılaştığınızda daha hızlı müdahale edebilmenizi sağlar. Örneğin, fazla düşünme esnasında harcadığınız vakti fark edip, kendinizi meşgul ederek bu süreci atlatabilirsiniz. Tetikleyicilerinizi ve tepkilerinizi anlayarak, zihniyetinizi değiştirmeye ve derin düşünme döngüsünden kurtulmaya aktif olarak çalışabilirsiniz.

Topraklama Egzersizleri: Aşırı düşünmeyle mücadele etmenin etkili yöntemlerinden biri topraklama egzersizleridir. Bu teknikler, odak noktanızı tekrarlayan düşüncelerden uzaklaştırarak şimdiki ana odaklanmanıza yardımcı olur. Farkındalık meditasyonu, duyusal deneyimlere odaklanmak ve hatta sadece çevrenize dikkat etmek gibi teknikler aşırı düşünme döngüsünü kırmaya yardımcı olabilir.

Sosyal Medyadan Uzak Durun: Sosyal medyada belirli profillerde gezinmek çoğu zaman olumsuz etkilere yol açar. Eğer sosyal medyadan uzak duramıyorsanız, bir süreliğine tamamen ara vermeyi deneyin. Bu detoks, zihninizi yoran düşüncelerden ve sizi mutsuz eden manzaralardan uzaklaşmanıza yardımcı olacaktır.

Bugüne Odaklanın: Overthinking, genellikle gelecek kaygısıyla ilişkilidir. Gelecek hakkında endişelenmek yerine, bugünkü yaşamınıza ve kariyerinize odaklanın. Kariyer danışmanlarıyla görüşebilir veya kendi fikirleriniz üzerinde çalışabilirsiniz. Unutmayın, davranışlar düşünceleri şekillendirir.

Hobi Edinin; Harekete Geçin: Harekete geçmek, aşırı düşünmenin bir başka güçlü panzehiridir. Hoşunuza giden aktivitelerle meşgul olmak veya yeni ilgi alanlarının peşinden gitmek sadece zihninizi dağıtmakla kalmaz, aynı zamanda ruh halinizi ve genel refahınızı da artırır. İster yeni bir tarif denemek, ister bir egzersiz dersine katılmak, resim yapmak gibi yaratıcı bir hobi keşfetmek veya gönüllü olmak olsun, bu aktiviteler enerjiniz ve düşünceleriniz için olumlu bir çıkış sağlar.

Yeni İnsanlarla Tanışın: Yeni insanlarla tanışmak ve farklı yaşam deneyimlerine şahit olmak, rutin ortamınızda değişiklik yaratır ve vizyonunuzu genişletir. Bu süreç, yaşamınıza olumlu değerler katacaktır.

Düşüncelerinize Büyük Çerçeveden Bakın: Küçük olayları ve ihtimalleri büyütmek yerine, bu düşüncelerin gelecekteki önemini değerlendirin. Kaygı ve endişe yaratan düşünceleri ele alarak, bir süre sonra bu düşüncelerin ne kadar önemli olacağını sorgulayın. Kötü senaryolar gerçekleşse de, düşüncelerinizi geniş bir perspektiften değerlendirin.

Elinizden Gelenin En İyisini Yaptığınızı Kabullenin: Geçmişe yönelik düşüncelerle savaşmak yerine, o zamanlar elinizden gelenin en iyisini yaptığınızı kabul edin. Geçmişi değiştiremeyeceğiniz gerçeğiyle barışın ve bugününüzü en iyi şekilde değerlendirin. Yarın daha iyi bir güne uyanmak için bugünden adımlar atın ve “Elimden geleni yaptım” diyebilmek için çaba gösterin.

Çoğu kişi için ortak bir alışkanlık olan aşırı düşünmek, düşüncelere veya sonuçlara odaklanmayı içerir ve çoğu zaman strese ve kaygıya yol açar. Neyse ki, birkaç pratik strateji, kontrolü yeniden kazanmanıza ve iç huzurunuzu yeniden kazanmanıza yardımcı olabilir.

Overthinking yaygın bir zorluktur, ancak zihninizi ve bedeninizi takip etmek, topraklama egzersizleri yapmak, sosyal medyadan uzaklaşmak, bugüne odaklanmak, hoşunuza giden aktivitelere katılmak ve profesyonel rehberlik almak gibi adımlarla, bunun hayatınız üzerindeki etkisini etkili bir şekilde yönetebilir ve azaltabilirsiniz. Bu adımları atarak, düşünceleriniz ve duygularınızla daha sağlıklı bir ilişki geliştirme konusunda kendinizi güçlendirir, genel refahı ve dayanıklılığı artırırsınız.